Mamy już wstępny projekt nowej mogiły.
Czy uda się go zrealizować? To zależy od wielu czynników. Napotykamy pierwsze przeciwności.
Trwają konsultacje z IPN.
Obecna mogiła widoczna na fotografii została zbudowana rękami mieszkańców. Jest to miejsce, w którym pochowano szczątki jakie zebrano z pola po rozoraniu pierwotnej mogiły. Pierwszy kurhan znajdował się sto metrów od obecnej mogiły. Miejsce to jest dziś pokryte asfaltem i służy za parking cmentarza. Czy oczyszczono dokładnie pierwotne miejsce? Nie wiadomo.
Obecna mogiła okazuje się być zbudowaną nielegalnie. Co to oznacza? Ukraińskie prawo w sprawie mogił żołnierzy poległych na terenach obecnej Ukrainy wymaga zgłoszenia takiej budowy i miejsca. Istnieje spis mogił. Budowniczy miejsc pamięci są zobowiązani zgłosić do urzędu budowę i miejsce. Muszą również uzyskać pozwolenie na budowę. Niestety. Mogiła w Susłach ze względu na swoją historię, nie została zgłoszona. Pewnie jest tak dlatego, że mieszkańcy, którzy walczyli w sądzie z rolnikiem jaki rozorał pierwotny kurhan, nie chcieli podejmować się zgłaszania. Panujący wówczas ustrój był nie pewny.
Dziś chcąc przebudować mogiłę, okazuje się, że będzie kłopot z uzyskaniem pozwolenia. Mogiłę trzeba najpierw zalegalizować a dopiero potem prosić o pozwolenie przebudowy.
Skoro podejmować się projektu, to najlepiej będzie sprawę całkowicie uporządkować. Po co zgłaszać mogiłę skoro mamy jeszcze do zbadania dwa miejsca. Pierwsze to pierwotne miejsce pochówku. Drugie, to miejsce oddalone ok 240 metrów, gdzie został pogrzebany poległy oficer. W tym miejscu pojawia się również niebezpieczeństwo profanacji. Ziemia, na której znajduje się grób, należy do prywatnej osoby. Ta może różnie zdecydować.
Dlatego, mimo już zaplanowanego projektu nowej mogiły z nazwiskami, planujemy najpierw w konsultacji z urzędami (IPN Polska i odpowiednik Ukraiński IPN) skonsultować i jeśli będzie to możliwe, to doprowadzić do przebadania i przeniesienia wszystkich szczątków do jednego miejsca. Świetnie do tego przygotowane jest podziemie kościoła w Susłach. Teraz wszystko zależy od współpracy urzędów i ich decyzji oraz ludzi życzliwych.
Nasz proponowany (jeszcze będzie zmieniany) projekt mogiły.
Projekt: Hubert Kampa
Projektowanie 3D: Mateusz Burdach
Konsultacja historyczna: Zbigniew Kiełb
OPIS
Mogiła miała by uzyskać charakter podobny do otaczających ją mogił na cmentarzu. Podłoże ograniczone krawężnikami i wyłożone kostką granitową fugowaną betonem w celu zabezpieczenia przed roślinnością.
Trzy płyty marmurowe z czarnego marmuru wertykalne. W płytach zostaną wykonane wycięcia, które wypełni przezroczysta o lekkim zabarwianiu błękitnym żywica polieksydowa. W każdym wypełnieniu zostaną zatopione repliki orderów/odznaczeń zgodnych z historią. Kolejno płyty poświęcone: środkowa z zatopioną odznaką 2. Pułku Saperów i poświęcona ogólnie poległym; lewa z zatopioną repliką Orderu Virtuti Militari V Stopnia i poświęcona ppor. Kazimierzowi Zeńczakowi; prawa z zatopioną odznaką Wojsk Hallera i poświęcona por. Grzegorzowi Sikorskiemu.
Dwie płyty horyzontalne z nazwiskami poległych. Oraz dwie płyty horyzontalne z informacjami o identyfikacji i fundatorach. W tych płytach wykonane wyrzeźbienia zostaną wypełnione żywicą, w której umieszony będzie opis bitwy z książki.
Dodatkowe dwie nisze do wysadzania kwiatów oraz miejsce na umieszczenie sztandarów.
UWAGA! Pomysł nie ma jeszcze akceptacji IPN ani władz ukraińskich.
Bądź na bieżąco. Zapisz na newsletter i miej z nami kontakt.